Postanowiłem przedstawić Wam Pietruszkę Głupich, zwaną też Psią Pietruszką, Szelakiem mniejszym albo Szaleniem czyli mało znany wielu z Was Blekot pospolity (Aethusa cynapium).

W literaturze międzynarodowej spotkacie go pod nazwą Fool’s Parsley, Fool’s Cicely, Hundspettersilie, Petite Ciguë, Ciguë des Jardins, Кокорыш, Зноиха, Вех, Блекот, Омега малая, Морковник i Залов.

To jeden z Selerków czyli członek rodziny Apiaceae. Występuje pod wieloma synonimami

• Aethusa segetalis
• Aethusa cicuta
• Aethusa cynica
• Aethusa elata
• Aethusa micrantha
• Aethusa petroselinifolia
• Aethusa tenuifolia
• Aethusa toxicaria
• Cicuta cynapicum
• Cicuta minor
• Coriandrum cynapium
• Selinum cynapium

Pospolity, choć ze względu na rozmiary trudny do wypatrzenia – w zależności od warunków w jakich rośnie osiąga wysokość od 10 do 50 centymetrów (sporadycznie do jednego metra). To zielsko jednoroczne. Rośnie na przydrożach, przychaciach i na polach uprawnych. Preferuje gleby gliniaste i marglowe – jest zielskiem azoto- i wapieniolubnym. To roślina jednoroczna (sporadycznie dwuletnia), owado- lub samopylna. Uważana za chwast w uprawach warzywnych i sadach.

Jak się przyjrzycie łodygę ma kanciastą i nagą, pustą w środku, ciemnozielona w delikatne kreskowanie i w górnej części rozgałęzia się tworząc kilka baldachów złożonym.

Liście wyrastają na łodygach skrętnolistnie (spiralnie), są w zarysie trójkątne, nagie, pod spodem błyszczące, 2÷3 krotnie pierzaste.

Kwiaty są drobne, zebrane w baldach złożony pojawiają się w Czerwcu a zanikają dopiero w Październiku. Płatki korony są górą białe, a dołem zielonawe. 

Baldachy mają bardzo charakterystyczne długie pokrywy zwisające w dół poniżej poszczególnych baldaszków i znacznie od nich większe.

Owocami są żółtozielone lub żółtoszare rozłupnie.

Roślina wytwarza niewielki korzeń palowy.

Do zatruć nią dochodzi wiosną na skutek pomylenia tej rośliny z pietruszką. Zapach wyraźnie czosnkowy uwydatnia się dopiero po roztarciu listeczka. Zwierzęta omijają tą roślinę ze względu na zapach wyczuwalny przez nie lecz niestety trudny do uchwycenia dla człowieka. Po spożyciu nawet kawałka rośliny szybko jest wyczuwalne wyraźne i silne uczucie pieczenia w ustach.

Blekot znany był już w epoce neolitu i brązu, o czym świadczą znaleziska owoców w skorupach garnków w Wittenbergi i palafitach alpejskich.

Dawniej używano Szaleń, podobnie do Pietrasznika jako zioło o właściwościach przeciwbólowych, przeciwskurczowych i uspokajających.

Blekot stosowany był w medycynie ludowej wielu europejskich krajów do leczenia dolegliwości żołądkowo-jelitowych u dzieci, cholery dziecięcej, letniej biegunki, drgawek, lęków, zaburzeń snu, majaczenia oraz jako środek uspokajający. W medycynie ludowej Węgier sok z tej rośliny był stosowany wewnętrznie do usuwania drobnych złogów dróg moczowych. W rosyjskojęzycznej części Europy okłady z liści stosowano na skąpomocz lub zatrzymanie moczu. Mazidła wytwarzane z nasion używano jako silny środek przeciwgrzybiczy.

W homeopatii zioło stosowane jest jako stymulator poprawiający zdolności intelektualne.

Roślina zawiera lotny alkaloid o nazwie Cynopina, który pod względem właściwości fizycznych i chemicznych, a także działań fizjologicznych przypomina Koniinę i w przypadku zatrucia wywołuje zbliżone objawy (jednakże przypadki zatruć zakończonych zgonem są niezmiernie rzadkie); poliacetyleny, w tym Etusyna, Etusanol A i B; olejki eteryczne; glikozydy flawonowe, takie jak Rutozyd i Narcyza oraz kwas askorbinowy. Pietruszka Głupich jest trująca jako świeża roślina, lecz traci swoją toksyczność po wysuszeniu – toksyny są niszczone przez suszenie a wówczas surowiec staje się bezpiecznym. Dlatego też wiele przeciwstawnych opinii krąży na temat tego ziółka. Aethusa cynapium przestał jednak wiele lat temu być oficjalnym ziołem ze względu na jego neurotoksyczne działanie powodowane Cynopiną.

Działanie przeciwlękowe tej rośliny nie zostało dokładnie zbadane – podejrzewa się, że ta aktywność może dzięki kwasom tłuszczowym obecnym we frakcji bioaktywnej. Trwają badania mające na celu zbadanie aktywności przeciwlękowej ekstraktów Blekotu za pomocą modelu Elevated Plus Maze (EPM). W badaniach na modelach zwierzęcych stosowano wyciąg etanolowy z suszonego w zacienionym miejscu. Efekt był porównywalny z efektem diazepamu.

Zatem jak w przypadku Pietrasznika nie pojawią się w moim wpisie ani preparaty ani dawkowanie. To kolejne z ziółek „dla wytrawnych i doświadczonych zielich i zielarzy. Zapytacie dlaczego?

Odpowie wam Wiedźma Agrypicha

„…Trucizna straszna, ale jak każdą truciznę, tak i tą na dobre spożytkować można. Krztynę do innych ziół do wewnątrz przeciwko silnym bólom dodać i od łamania kości do nacierania nastojkę na wódce zrobić. Ale ludziom w rękę tego ziela NIE dawaj, sama im to lekarstwo przyrychtować akuratnie musisz kiedy będziesz ku temu gotowa…”