Poznajcie kochani Moją ulubienicę i jej wszystkich krewnych z całego świata.
wpis archiwalny z 2 Listopada 2015
Rodzina Sambucus podzielona jest na grupy:
- Czarnojagodowych
występujących w cieplejszych częściach Europy i Ameryki Północnej w kilku regionalnych odmianach. To duże krzewy, osiągają 3÷8 m wysokości, od czasu do czasu małe drzewa do 15 m wysokości i średnicy pnia nawet do 30÷60 cm. Kwiaty zebrane są w płaskie baldachimy; owoce zazwyczaj są czarne lub z sinym kolorem niebieskim. Należą tu:
- Sambucus australis – Bez południowy Maquiberry występujący w Ameryce południowej na terenie Boliwii, Brazylii i Peru pomimo iż natywnie pochodzi z Australii gdzie niestety wyginął.
- Sambucus canadensis – Bez kanadyjski występujący w wschodniej części Ameryki północnej – jego owoce są niebiesko-czarne
- Sambucus cerulea – Bez woskowy (syn. Sambucus coerula, Sambucus glauca), inaczej Bez niebieski. Występuje w zachodniej części Ameryki północnej. Owoce o kolorze ciemno-granatowym z połyskującym nalotem dającym im piękną, błękitną barwę
- Sambucus javanica – Bez jawajski zwany też chińskim, występuje w południowo-wschodniej Azji (Bhutan, Birmia, Kambodża, południowe Chiny, Indie, Indonezja, Japonia, Laos, Malezja, Filipiny, Tajlandia i Wietnam)
- Sambucus lanceolata – Bez lancetowaty, występujący endemicznie na wyspie Madera
- Sambucus nigra – Bez czarny znany dobrze, pospolity na obszarze Europy i zachodniej Azji
w obrębie Bzu czarnego wyhodowano kilka barwnych kultywarów, są one zgrupowane jako tzw forma porphyrophylla
Black Beauty
Black Lace
Black Tower
Eva
Gerda
- Sambucus mexicana – Bez meksykański, endemiczny dla pustyni Sonora, jego liście jako jedyne mają błękitny połysk
- Sambucus palmensis – Bez kanaryjski porastający wyłącznie te wyspy
- Sambucus peruviana – Bez peruwiański Sauco występujący w północno-zachodniej części Ameryki południowej.
Pomimo swoich zielonych owoców włączony został do grupy czarnojagodowych ze względu na pozostałe cechy morfologiczne.
- Sambucus simpsonii – Bez florydzki Simpsona, porastający tereny południowo-wschodnie Stanów Zjednoczonych; owoce ma niebiesko-czarne.
- Sambucus velutina – Bez welwetowy spotykany w południowo-zachodniej części Ameryki północnej; jego nazwa pochodzi o delikatnych w dotyku, omszonych liści; owoce ma niebiesko-czarne.
Sambucus melanocarpa stanowi nie lada problem dla botaników – część z nich uważa go jako podgatunek Sambucus racemosa, a część jako gatunek pośredni pomiędzy grupami czarno i czerwono jagodowymi. Ten bez posiada kwiatostany w formie okrągłej wiechy i wytwarza czarne owoce. Nazywany jest też Rocky Mountain Elder ze względu na obszar występowania – Góry Skaliste i Sierra Nevada.
- Czerwonojagodowych oparty zasadniczo na gatunku Sambucus racemosa spotykanym w chłodnej części Hemisfery Północnej z licznymi odmianami regionalnymi. To zazwyczaj niskie krzewy sporadycznie osiągające 3÷4 m wysokości. Kwiaty zebrane są w kuliste wiechy, owoce oznaczają się kolorem czerwonym lub jasno czerwonym. Należą tu:
- Sambucus callicarpa – Pacyficzny bez koralowy (Pacific Coast Red Elder) występujący na zachodnim wybrzeżu Pacyfiku wzdłuż Ameryki północnej
- Sambucus chinensis – Chiński bez koralowy (Chinese Red Elder) występujący na terenach górskich Azji wschodniej i wytwarzający przepiękne pomarańczowe jagódki
- Sambucus kamtschatica – Kamczacki bez koralowy (czasem ujmowany jako podgatunek Sambucus racemosa) endemiczny dla obszaru Kamczatki i cechuje się ciemnoczerwonymi owocami
- Sambucus latipinna – Koreański bez koralowy (Korean Red Elder) spotykany na Półwyspie Koreańskim oraz na obszarze południowo-wschodniej Syberii
- Sambucus microbotrys – Górski bez koralowy (Mountain Red Elder) występujący na terenach górzystych południowo-zachodniej części Ameryki północnej
- Sambucus pubens – Amerykański bez koralowy (American Red Elder) występujący powszechnie w północnych obszarach Ameryki północnej
- Sambucus racemosa – Europejski bez koralowy spotykany w północnych rejonach Europy, północno-zachodniej części Azji i w centralnej części Ameryki północnej. Potocznie ten bez nazywany jest Kalinką (nie mylcie z Kaliną koralową)
- Sambucus sibirica – Syberyjski bez koralowy (Sibirian Red Elder) endemiczny dla Syberii
- Sambucus sieboldiana – Japoński bez koralowy (Japanese Red Elder) spotykany na Wyspach Japońskich i Półwyspie Koreańskim
- Sambucus tigranii – Bez armeński zwany też Kaukaskim bzem koralowym (Caucasus Red Elder) spotykany w południowo-zachodniej części Azji na terenach górzystych
- Sambucus williamsii – Bez koralowy Williamsa (North China Red Elder) spotykany w północno-wschodniej części Azji
- Australijskich
to w zasadzie dwa gatunki porastające teren Australazji. Tworzą stosunkowo gęste, niewysokie krzewy sporadycznie osiągające wysokość 3 metrów. Kwiatostany mają formę wiechy. Owoce wybarwione są na kolor biało-kremowy lub żółty. Należą tu
- Sambucus australasica– Bez żółty spotykany na Nowej Gwinei i we wschodniej Australii o nieziemskich żółtych owocach
- Sambucus gaudichaudiana– Bez biały zwany spotykany w cienistych zaroślach południowo-wschodniej Australii wytwarzający kremowobiałe owoce
- Karłowatych
Są one, w przeciwieństwie do innych gatunków roślinami zielnymi, tworząc co roku nowe odrosty z systemów korzeniowych. Osiągają zazwyczaj wysokość 1,5÷2 m. Każda z łodyg zakończona jest dużym płaskim baldachem białych kwiatów, które dojrzewając wytwarzają gęste grona błyszczących jagód. Należą tu:
- Sambucus adnata – Azjatycki bez karłowaty (Asian Dwarf Elder) rosnący na obszarze Himalajów i Tybetu. Wytwarza czerwone owoce
- Sambucus ebulus – czyli nasz rodzimy Bez Hebd spotykany na obszarze Europy środkowej i południowej, na terenach północno-wschodnich Afryki i południowo-zachodnich Azji. Wytwarza czarne owoce
Wszystkie, niezależnie od szerokości geograficznej są wykorzystywane leczniczo i mają bardzo zbliżone właściwości a co za tym idzie zastosowanie w lecznictwie ludowym.
Szanowny Zgredzie Stary chyba jak ja, czytasz w ogóle komentarze pod swoimi wpisami? Jeśli tak, to dlaczego nie sprzątniesz tych śmieci powyżej? Ktoś jakieś linki do reklam wstawia.
A co do tematu sambucus, to oczywiście przetwarzam owoce czarnego, natomiast żadnych syropów z kwiatów nie kręce, bo cukru zawsze spożywamy za dużo. Mam zamiar posadzić s. caerulea czyli błękitny, bo zdaje sie, że to jedyny bez dla środkowej Polski, który da rade na słabej glebie. Poza tym, jedyny też, którego owoce można jeść na surowo, oczywiście w rozsądnej ilości.
PolubieniePolubienie
Niestety owoce WSZYSTKICH gatunków spożywane na surowo dokładnie czyszczą jelitka – przyjemnych doznań
PolubieniePolubienie
Mam wiarygodne informacje od kogoś w Kraju, kto ma krzewy błękitnego bzu, że zjada owoce na surowo i są lepsze od czarnego. Wyczytałem też w amerykańskim necie że dawnym indianom też nie szkodziło. Pewnie wrażliwszym już mała ilość może zaszkodzić i na pewno zjadanie codziennie nie jest zbyt zdrowe
PolubieniePolubienie
Widzisz – wew Ynternetach to ludziska takie dooooperele piszom co Klenkajcie Narody…
Twój wybór – twoje rugoletto i sraczka…
PolubieniePolubienie