Od lad znałem i polecałem chętnie osobom w potrzebie to ziółko. Jednak dopiero własne doświadczenie najlepiej uczy czy dany „zielok” jest rzeczywiście wart uwagi. No cóż, młode wiekiem już nie jest moje cielsko zatem nadmierna jego eksploatacja w czasie brytyjskiego Lockdown’u w połączeniu z całkowitym paraliżem tutejszej służby zdrowia zajętej pandemią i nieefektywnością ogólnie dostępnych niesterydowych leków przeciwzapalnych przypomniałem sobie o stojącej głęboko w szafce niebieskiej buteleczce. Pozostała ona po ostatnim epizodzie łuszczycowego zapalenia stawów mojej połowicy – nadszedł właśnie ten czas bym sam sprawdził moc w niej drzemiącą. Extractum Harpagophytii widnieje na ulotce – wodnoalkoholowy wyciąg z korzenia tej rośliny. To skłoniło mnie do przypomnienia wam odrobiny tego co o niej wiadomo.

Hakorośl rozesłana (Harpagophytum procumbens), czyli Czarci Pazur – Devil’s Claw. Anglojęzyczna Devil’s Claw pochodzi od kształtu owocu – to wydłużona torebka pokryta kolcami przypominająca łapę z pazurami a z racji tego, że są one bardzo twarde i głęboko kaleczą uzyskały przydomek Diabli Pazur.

Roślina ta występuje głównie we wschodniej i południowo-wschodniej części Namibii, południowej Botswanie i rejonie Kalahari Prowincji Przylądkowej Północnej Południowej. To wieloletnia bylina dorastająca do 60 cm wysokości i rozłożysta na półtorej metra przez tworzenie płożących się pędów. Korzenie są bulwiaste. wyrastające przybyszowo; liście są drobne, dłoniasto-klapowane; kwiaty czerwone z żółtym środkiem wyrastające pojedyńczo w kątach liściowych.

Powstało wiele publikacji na podstawie badań naukowych począwszy uż od 1966 roku aż po dzień dzisiejszy. Hakorośl rozesłana jest tradycyjnym południowoafrykańskim lekiem ziołowym stosowanym głównie do leczenia zmian reumatycznych stawów. Stosuje się ją także jako środek przeciwbólowy, lek na gorączkę i remedium łagodzące stany alergiczne.

W korzeniu Hakorośli występują glikozydy irydoidowe (przeciętnie 1,5-2%) takie jak Harpagozyd, Harpagid, Prokumbid, Werbaskozyd oraz izo-Akteozyd, ponadto flawonoidy: Kwercetyna, Kemferol i Luteolina; trójterpeny, m.in. kwas oleanolowy, fitosterole (np. beta-Sitosterol), woski, tłuszcze a także fenolokwasy (kwas chlorogenowy). Glikozydy znajdujące się w bulwach rośliny wydają się być najważniejszymi terapeutycznie składnikami. Aktywnymi składnikami są także acetylowane glikozydy fenolowe i terpenoidy.

Jednakże dowiedziono, że wyciągi z całych roślin mają lepszy efekt terapeutyczny niż te przygotowane z izolowanych surowców. Przegląd badań klinicznych z użyciem preparatów Harpagophytum procumbens w leczeniu bólów stawowych i dolnej części dolnej części kręgosłupa wykazał, że stosowanie wyciągów zawierających 50 do 60 mg harpagozydu na dobę dawało więcej wiarygodne wyniki i były bardziej skuteczne w łagodzeniu bólu i poprawie mobilności niż wyciągi z mniejszymi ilościami.

Związki flawonoidowe o działaniu moczopędnym, sprawiają że korzeń obniża poziom kwasu moczowego we krwi, co w połączeniu z działaniem przeciwbólowym sugeruje zastosowanie surowca w leczeniu dny moczanowej.

Diabelski pazur wykazuje też działanie chondroprotekcyjne, prawdopodobnie poprzez hamowanie mediatorów stanu zapalnego, w tym cyklooksygenazy-2, leukotrienów, tlenku azotu, czynnika martwicy nowotworów α i interleukiny-1β oraz poprzez hamowanie metaloproteinaz macierzy i elastazy. Spostrzeżono też, że Czarci Pazur może zwiększać kwasowość żołądka, dlatego zaleca się ostrożność w stosowaniu tego surowca wraz z NLPZ lub kortykosteroidami. Zaleca się także zachowanie ostrożności w różnych stanach, takich jak ciąża oraz zaburzenia sercowo-naczyniowe. Produkt przedawkowany moze wywołać biegunkę a samo stosowanie może zakłócać działanie tyklopidyny i warfaryny.

Istniejącymi przeciwwskazaniami do stosowania Hakorośli są:

• choroba wrzodowa żołądka
• ciąża i karmienie piersią
• leczenie insuliną
• okres szczepień ochronnych
• w przypadku kamicy żółciowej wymagana jest konsultacja lekarska by właściwościami żółciopędnymi nie wywołać u chorego ataku kolki wątrobowej lub niedrożności dróg żółciowych.

Zatem po całej tej nudnej treści czas na ogólne określenie działania. Diabelski Pazur posiada właściwości:

• przeciwzapalne
• przeciwreumatyczne
• przeciwbólowe
• przeciwartretyczne
• pobudzające trawienie poprzez stymulację wydzielania soków trawiennych w ty i żółci.

Zatem czas teraz by wyjaśnić w jakich chorobach możemy korzystać z dobroci jakie oferuje nam Diabelski Pazur. Są to:

– choroby reumatyczne, artretyzm, bóle mięśni i stawów,

– stany zapalne ścięgien i więzadeł, kontuzje sportowe,

– niedokwaśność i bezsoczność żołądka, zaburzenia przepływu żółci, stany zapalne wątroby, wirusowe zapalenie wątroby,

– nerwobóle, zapalenie wielonerwowe, rwa kulszowa.

Przeciwzapalne i przeciwbólowe właściwości Diabelskiego Pazura mogą być wykorzystane także:

– w stanach zapalnych dróg rodnych (np. zapalenie przydatków, zapalenie sromu, upławy, zapalenie jąder),

– w chorobach alergicznych i autoimmunologicznych (np. łuszczyca, toczeń rumieniowaty, ziarnica, twardzina),

– w chorobach przeziębieniowych i chorobach zakaźnych

– w stanach, kiedy korzystne jest hamowanie procesów zapalnych (trądziki, przewlekłe zapalenia oczu oraz uszu na tle infekcji bakteryjnych a także stany zapalne połączone z wysiękiem,

– ze względu na obecność glikozydów irydoidowych Hakorośl może zastąpić ziele Świetlika, stosując okłady z naparu z równoczesnym piciem naparu lub nalewki.

Na koniec wypada podzielić się recepturami jeśli zdecydujemy się na własnoręczną obróbkę surowca:

Tinctura Harpagophyti czyli naleweczka:

1 część rozdrobnionego korzenia zalewamy 3 części alkoholu 40-60% i macerujemy przez dziesięć dni po czym filtrujemy przechowując w ciemnym szkle. Stosuje się ją trzy razy dobowo po 5 ml (łyżeczka do herbaty)

Infusum Harpagophyti czyli napar:

3÷4 g rozdrobnionego korzenia zalewamy 100 ml wrzącej wody i odstawiamy na pół godziny pod przykryciem, po czym odcedzamy i uzupełniajmy so 100 ml brakującą ilość wody. Tak przygotowany napar stosujemy w trzech porcjach dziennie, nadaje się on także do stosowania zewnętrznego w postaci okładów, płukanek i przemywań.